اشتباه نکنید. سوزان وجیسکی، یک یوتیوبر نیست. این زن، یکی از افراد پیشرو و تاریخ‌ساز در صنعت فناوری و تکنولوژی است که شاید کمتر کسی نام او را شنیده باشد. ما بارها داستان تبدیل یک ایده‌ی ساده‌ای که در گاراژ کوچک یک خانه شکل گرفته و بعد به یک امپراتوری عظیم تبدیل شده است را شنیده‌‌ایم. این بار هم قرار است داستان یک گاراژ و یک ایده‌ی خارق‌العاده دیگر را بازگو کنیم.
سوزان، زنی که گاراژ خانه‌اش تبدیل به نقطه آغازین گوگل شد، نه تنها شاهد رشد یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های فناوری جهان بود، بلکه خود در خلق مسیر جدیدی برای این غول تکنولوژی سهمی اساسی ایفا کرد. داستان او چیزی فراتر از موفقیت‌های تجاری است؛ او در عین اینکه در زمینه‌های خلاقیت و مدیریت به اوج رسید، به عنوان مادری پرتلاش، مدافع حقوق زنان و یکی از تأثیرگذارترین مدیران جهان، الگوی زنان و کارآفرینان در سراسر دنیا قرار گرفت.
سوزان وجیسکی کیست؟
از روزهای ابتدایی گوگل، وقتی که کمتر کسی از نامش خبر داشت، سوزان وجیسکی با نوآوری‌هایش گوگل را پیش می‌برد و در نهایت با رهبری یوتیوب، یکی از پرطرفدارترین و پرنفوذترین پلتفرم‌های آنلاین دنیا را به شکوفایی بی‌سابقه‌ای رساند. او نه تنها مسیری جدید برای صنعت ویدئوهای دیجیتال باز کرد، بلکه با راه‌اندازی ابزارها و سرویس‌هایی که امروز تبدیل به بخش جدایی‌ناپذیر زندگی ما شده‌اند، نشان داد که خلاقیت و مدیریت می‌توانند همزمان جهان را تغییر دهند.
قرار است در این بخش سفری جذاب به دنیای پیچیده و پرافتخار سوزان وجیسکی داشته باشیم. زنی که نه تنها به واسطه قدرت اجرایی‌اش شناخته میشود، بلکه به دلیل ایجاد بستری برای میلیون‌ها خالق محتوا و مصرف‌کننده، اثری ماندگار در دنیای مدرن بر جای گذاشته است. اینجا، داستان زنی است که همیشه خودش را از محدودیت‌ها فراتر برد و میراثی از خلاقیت و رهبری به جا گذاشت که تا سال‌ها الهام‌بخش خواهد بود.
تولد،کودکی و تحصیلات سوزان وجیسکی
سوزان دایان وجیسکی در تاریخ ۵ ژوئیه ۱۹۶۸ در سانتا کلارای کالیفرنیا، به دنیا آمد. او در یک خانواده علمی و روشنفکر بزرگ شد. پدرش، استنلی وجیسکی، استاد فیزیک در دانشگاه استنفورد بود و مادرش، استر وجیسکی، معلم و نویسنده‌ای برجسته در زمینه آموزش بود. قابل حدس است که خانواده‌اش تأثیر زیادی بر رشد فکری و علاقه او به علم و تکنولوژی داشتند.
سوزان فرزند ارشد خانواده است و دو خواهر دیگر هم دارد؛ یکی از آنها، آنه وجیسکی، مدیرعامل شرکت بیوتکنولوژی23 and Me است. روزهای کودکی سوزان در یک محیط تحصیلی و علمی غنی سپری شد و او در سنین پایین علاقه زیادی به یادگیری و فناوری نشان داد.
در دوران تحصیلی ابتدایی، سوزان علاقه زیادی نسبت به ریاضیات و علوم داشت و این علاقه به قدری بود که باعث شد موفقیت‌های زیادی در این حوزه‌ها کسب کند. خانواده هم او را تشویق می‌کردند تا به دنبال علاقه‌های خود برود و در مسیری که به آن باور دارد، پیشرفت کند. تربیت در یک خانواده دانشگاهی، سوزان را به سوی تلاش برای دستیابی به موفقیت در سطح بالا هدایت کرد و تأثیر زیادی بر رشد فکری و حرفه‌ای او داشت.
سوزان تحصیلات دبیرستان خود را در مدرسه Gunn High School در پالو آلتو به پایان رساند و ابتدا به رشته روزنامه‌نگاری علاقه‌مند شد. اما به مرور، علاقه او به اقتصاد و فناوری بیشتر شد. او در دانشگاه هاروارد به تحصیل در رشته تاریخ و ادبیات پرداخت و در سال ۱۹۹۰ با افتخارات خوبی فارغ‌التحصیل شد. بعد از آن، مدرک کارشناسی ارشد اقتصاد از دانشگاه کالیفرنیا، سانتا کروز و MBA از مدرسه مدیریت UCLA Anderson دریافت کرد.
شروع به کار و ورود به گوگل
ماجرای ورود سوزان وجیسکی به گوگل، یک نمونه جذاب از تصادف‌های سرنوشت‌ساز و همچنین شهود مدیریتی قوی اوست. در سال ۱۹۹۸، سوزان که تازه در ابتدای زندگی حرفه‌ای خود بود، گاراژ خانه‌اش را در Menlo Park کالیفرنیا به دو جوان به نام‌های لری پیج و سرگئی برین اجاره داد. در آن زمان، این دو دانشجوی فارغ‌التحصیل در حال توسعه پروژه‌ای به نام گوگل بودند که بعدها تبدیل به موتور جستجوی شماره یک دنیا شد. این اتفاق، که شاید در نگاه اول ساده به نظر برسد، نقطه شروعی برای همکاری وجیسکی با گوگل و آینده‌ای درخشان در دنیای فناوری بود.
سوزان به دلیل سابقه کاری و تحصیلاتش در حوزه بازاریابی و استراتژی، در همان روزهای ابتدایی گوگل نقشی بسیار کلیدی ایفا کرد. او به‌عنوان شانزدهمین کارمند گوگل در سال ۱۹۹۹ به تیم این شرکت پیوست. سوزان در ابتدا مدیریت بخش بازاریابی را بر عهده گرفت و وظیفه معرفی و توسعه برند گوگل به کاربران جدید را به دوش داشت. در دورانی که گوگل هنوز در میان عموم شناخته نشده بود، وجیسکی با اجرای کمپین‌های بازاریابی هوشمندانه، نام این موتور جستجو را به گوش مردم رساند.
یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای اولیه سوزان در گوگل، توسعه و راه‌اندازی سیستم AdWords بود. این سیستم که امروز یکی از منابع اصلی درآمد گوگل است، با هدف ارائه تبلیغات متنی مرتبط با جستجوهای کاربران طراحی شد. این ابزار به شرکت‌ها اجازه می‌داد که تبلیغات خود را به‌طور هدفمند به مخاطبان مناسب نشان دهند. این نوآوری نه تنها درآمد گوگل را به شکل قابل‌توجهی افزایش داد، بلکه به مدل جدیدی از بازاریابی آنلاین منجر شد.
در کنار AdWords، وجیسکی نقشی حیاتی هم در طراحی و پیاده‌سازی AdSense داشت. AdSense سیستمی بود که به صاحبان وب‌سایت‌ها این امکان را می‌داد تا تبلیغات مرتبط با محتوای وب‌سایتشان را نمایش دهند و از این راه درآمدزایی کنند. این فناوری نوآورانه به گوگل این فرصت را داد که یک اکوسیستم گسترده از تبلیغ‌کنندگان و ناشران ایجاد کند و درآمد خود را به‌صورت چشمگیری افزایش دهد.
یکی دیگر از ابتکارات سوزان در سال‌های ابتدایی فعالیتش در گوگل، طراحی اولین لوگویGoogle Doodle بود. این لوگو که به مناسبت‌های خاص تغییر پیدا می‌کرد، یکی از خلاقانه‌ترین راه‌ها برای تعامل گوگل با کاربران خود شد و همچنان هم یکی از نمادهای برجسته گوگل به شمار می‌رود. این سیستم تا همین امروز هم به کار گرفته میشود و محبوبیت خاصی دارد.
خرید یوتیوب: یک تصمیم استراتژیک
در اواسط دهه ۲۰۰۰، سوزان مدیریت پروژه Google Video را برعهده داشت. در این دوره، یوتیوب به‌عنوان یک پلتفرم محبوب ویدئویی در حال رشد بود. وجیسکی به سرعت آینده درخشانی برای یوتیوب دید و پیشنهاد داد که گوگل این شرکت را خریداری کند. او معتقد بود که ادغام این دو شرکت می‌تواند تاثیر چشمگیری در افزایش کاربران و درآمد گوگل داشته باشد. در سال ۲۰۰۶، گوگل با پرداخت ۱.۶۵ میلیارد دلار یوتیوب را خریداری کرد و این تصمیم یکی از موفق‌ترین خریدهای تاریخ فناوری محسوب میشود.
این خرید به وجیسکی فرصتی داد تا بعدها در سال ۲۰۱۴ به عنوان مدیرعامل یوتیوب منصوب شود و رهبری این پلتفرم جهانی را به دست گیرد. بعد از پیوستن به گوگل، سوزان در شرکت اینتل و همچنین به عنوان مشاور مدیریت در Bain & Company کار می‌کرد.
مدیریت یوتیوب
در سال ۲۰۰۶، وقتی سوزان مدیریت پروژه Google Video را بر عهده داشت، او آینده‌ای بزرگ برای یوتیوب می‌دید و پیشنهاد داد گوگل این شرکت را خریداری کند. این معامله با مبلغ ۱.۶۵ میلیارد دلار انجام شد و مقدمه‌ای بود برای اینکه او در سال ۲۰۱۴ به مدیرعاملی یوتیوب برسد.
سوزان یوتیوب را به یک غول جهانی با ارزشی نزدیک به ۹۰ میلیارد دلار تبدیل کرد. او نقش مهمی در گسترش یوتیوب و راه‌اندازی سرویس‌هایی چون YouTube Music و YouTube Premium ایفا کرد. هر دوی این سرویس‌ها به منظور افزایش تعامل کاربران و رقابت با دیگر پلتفرم‌های استریم موسیقی و ویدئو راه‌اندازی شده‌اند. این سرویس‌ها نه تنها یوتیوب را به عنوان یک پلتفرم محتوای ویدیویی تقویت کردند، بلکه در گسترش یوتیوب به عنوان یک اکوسیستم کامل محتوای چندرسانه‌ای هم تأثیرگذار بودند.
سوزان وجیسکی و YouTube Music
YouTube Musicدر ابتدا در سال 2015 راه‌اندازی شد تا بتواند از پتانسیل عظیم آرشیو ویدیویی و محتوای موسیقی یوتیوب استفاده کند. سوزان و تیمش این سرویس را طوری طراحی کردند که کاربران بتوانند نه تنها موزیک‌های رسمی هنرمندان را گوش کنند، بلکه به محتواهای جانبی مثل کاورها، اجراهای زنده و ویدیوهای موزیک اختصاصی هم دسترسی داشته باشند.
آنها تمرکز ویژه‌ای روی ایجاد تجربه‌ای بی‌نظیر و شخصی‌سازه شده برای کاربران داشتند. یکی از ویژگی‌های برجسته YouTube Music این است که بر اساس تاریخچه جستجو و علاقه‌مندی‌های کاربران، محتوای پیشنهادی ارائه می‌دهد. همچنین، این سرویس به کاربران اجازه می‌دهد که آهنگ‌های مورد علاقه خود را در پس‌زمینه (حتی وقتی صفحه خاموش است) پخش کنند، قابلیتی که آن را برای کاربران موبایل بسیار جذاب کرده است.
YouTube Premium
YouTube Premium که در ابتدا به نام YouTube Red در سال 2015 معرفی شد و سپس در سال 2018 به YouTube Premium تغییر نام داد، گامی بزرگ در ارتقای تجربه کاربران یوتیوب بود. این سرویس با یک اشتراک ماهانه، به کاربران اجازه می‌دهد بدون تبلیغات به ویدیوها دسترسی داشته باشند، آنها را دانلود کنند تا به صورت آفلاین تماشا کنند و از محتوای ویژه‌ای که تنها برای اعضای پریمیوم تولید میشود بهره‌مند شوند.
یکی از اهداف وجیسکی از راه‌اندازیYouTube Premium، ایجاد یک جریان درآمدی جدید برای یوتیوب بود. با توجه به اینکه اکثر کاربران یوتیوب از محتوای رایگان استفاده می‌کردند، ایجاد این سرویس به کاربران امکان می‌داد که با پرداخت هزینه اشتراک از ویژگی‌های بیشتری بهره‌مند شوند. سوزان وجیسکی همچنین با اضافه کردن مزایایی مثل دسترسی به YouTube Music به همراه اشتراک پریمیوم، تعامل بیشتری بین سرویس‌های مختلف ایجاد کرد. این ترکیب به کاربران امکان می‌داد تا علاوه بر تماشای ویدیوها، تجربه بی‌نظیری از گوش دادن به موسیقی را نیز در یوتیوب داشته باشند.
همچنین سوزان به گسترش محتوای اورجینال یوتیوب کمک کرد. تولید برنامه‌های ویژه و اورجینال که تنها از طریق YouTube Premium قابل دسترسی بودند، به جذب کاربران جدید کمک کرد و باعث شد که یوتیوب به عنوان یک پلتفرم ویدیو محور رقابتی با سرویس‌های استریم دیگر مثل نتفلیکس شناخته شود.
زندگی شخصی سوزان وجیسکی
سوزان وجیسکی در زندگی شخصی‌اش فردی خانواده‌دوست و در عین حال، مدافع سرسخت حقوق زنان و آموزش به شمار می‌آید. او در سال 1998 با دنیس تروپر، یکی از مدیران اجرایی گوگل، ازدواج کرد و آنها صاحب پنج فرزند هستند. در تمام مدت شغلی خود در گوگل و یوتیوب، سوزان تلاش کرده است تا تعادل بین زندگی شخصی و حرفه‌ای خود را حفظ کند و به مادر بودنش نیز اهمیت زیادی داده است.
او بارها در مصاحبه‌ها از چالش‌های مادر شاغل بودن صحبت کرده و اظهار کرده است که این تجربه به او دیدگاه تازه‌ای در مدیریت و رهبری داده است. سوزان یکی از نخستین مدیران ارشد گوگل بود که با موفقیت مرخصی زایمان گرفت و همیشه از سیاست‌های حمایتی برای زنان شاغل حمایت کرده است. او باور دارد که مادران باید بتوانند بین کار و خانواده توازن برقرار کنند و همین دیدگاه باعث شد که گوگل و یوتیوب سیاست‌های بهتری در خصوص مرخصی زایمان و حمایت از والدین شاغل داشته باشند.
تأثیرات اجتماعی سوزان وجیسکی
سوزان وجیسکی یکی از پیشگامان برجسته در ترویج برابری جنسیتی و افزایش مشارکت زنان در صنعت تکنولوژی است. او همیشه مدافع حضور بیشتر زنان در حوزه‌های فنی و مدیریتی بوده و از برنامه‌های متعددی برای ترویج آموزش دختران در رشته‌های STEM (علوم، تکنولوژی، مهندسی و ریاضیات) حمایت می‌کند. حتی در یکی از مصاحبه‌هایش گفته است:
“باید زنان بیشتری وارد صنعت تکنولوژی شوند. ما نیاز داریم که دیدگاه‌ها و ایده‌های مختلفی داشته باشیم تا بتوانیم نوآوری کنیم.”
در طول دوران مدیریت او در یوتیوب، سوزان تلاش کرد که این پلتفرم به ابزاری برای ارتقای عدالت اجتماعی و بهبود دسترسی به اطلاعات برای تمامی کاربران تبدیل شود. او از قدرت یوتیوب به عنوان یک پلتفرم جهانی برای ترویج صدای اقلیت‌ها، حمایت از فرهنگ‌ها و جوامع مختلف و افزایش دسترسی به آموزش‌های رایگان استفاده کرده است. یکی از مهم‌ترین اقدامات او در این زمینه، حمایت از تولید محتوای آموزشی رایگان در یوتیوب بود که به میلیون‌ها نفر در سراسر جهان امکان یادگیری آنلاین را داد.
حتی سوزان نقش مهمی در تنظیم قوانین و سیاست‌های یوتیوب برای مقابله با محتوای نامناسب و خشونت‌آمیز داشت. او با همکاری تیم خود، تلاش کرد تا قوانین سختگیرانه‌تری برای محتوای نژادپرستانه، خشونت‌طلب و تفرقه‌افکن ایجاد کند تا فضای امن‌تری برای کاربران پلتفرم فراهم شود.
معروف‌ترین پادکست‌ها با حضور سوزان وجیسکی
در اینجا تعدادی از بهترین پادکست‌هایی که سوزان وجیسکی در آنها به عنوان مهمان حضور داشته و تجربیات خود را در زمینه رهبری، نوآوری و رشد شخصی به اشتراک گذاشته، معرفی می‌کنم:
- پادکست On Purpose با جی شتی
در این قسمت، سوزان وجیسکی در مورد اجتناب از خستگی ناشی از رهبری، اهمیت جشن گرفتن پیروزی‌های کوچک و تعادل بین کار و زندگی خانوادگی صحبت می‌کند. او در این پادکست به مسیرش از تحصیل در رشته علوم انسانی تا تبدیل شدن به مدیرعامل یوتیوب می‌پردازد و همچنین از تأثیر مادرش بر سبک رهبری و تربیت فرزندانش صحبت می‌کند. این قسمت برای علاقه‌مندان به مدیریت و تعادل زندگی و کار بسیار جذاب است.
- پادکست Studio 1.0 با امیلی چانگ
سوزان در این برنامه از شبکه بلومبرگ به جزئیات شغل خود در گوگل، تکامل یوتیوب و نقشی که در تبدیل این پلتفرم به یکی از قدرتمندترین رسانه‌های ویدئویی جهانی داشته، پرداخته است. این قسمت به طور کامل نگاه جامعی به تأثیر او در صنعت تکنولوژی و فلسفه مدیریتی‌اش ارائه می‌دهد.
- پادکست Masters of Scale با رید هافمن
در این اپیزود، سوزان وجیسکی با رید هافمن موسس لینکدین، در مورد توسعه و رشد یوتیوب و چالش‌های مدیریت یک شرکت بزرگ مانند یوتیوب تحت شرکت گوگل صحبت می‌کند. او نکات ارزشمندی برای کارآفرینان و مدیران در مورد چگونگی مدیریت نوآوری و حفظ خلاقیت در یک محیط در حال رشد سریع به اشتراک می‌گذارد.
بیماری و مرگ سوزان وجیسکی
سوزان وجیسکی در 56 سالگی درگذشت. او به مدت دو سال با سرطان ریه غیر سلول کوچک (Non-small-cell lung cancer) دست و پنجه نرم می‌کرد. این نوع سرطان یکی از رایج‌ترین انواع سرطان ریه است و معمولاً به دلیل شایع بودن، پیش‌بینی روند درمان آن برای بیماران دشوار است.
سوزان وجیسکی در ماه‌های پایانی زندگی‌اش با بیماری‌اش مبارزه می‌کرد و به گفته همسرش، دنیس ترپر، او بعد از دو سال مبارزه با این بیماری سخت، درگذشت. ترپر در بیانیه‌ای گفته است که:
“سوزان پس از دو سال زندگی با سرطان ریه ، از پیش ما رفت.”
سوزان وجیسکی، که دوران حرفه‌ای‌اش را در دنیای فناوری به ویژه به عنوان مدیر یوتیوب گذراند، تا سال 2023 در مقام ریاست یوتیوب فعالیت می‌کرد و بعد از آن تصمیم به کناره‌گیری گرفت تا بیشتر بر روی خانواده و سلامتی‌اش تمرکز کند. او به طور عمومی در مورد بیماری‌اش صحبت نکرده بود، اما به نظر می‌رسد که تصمیم به استعفا از شغلش بخشی از تلاش برای مدیریت زندگی شخصی و سلامت خود بود.
خبر فوت او در تاریخ 5 نوامبر 2024 منتشر شد و این اتفاق برای بسیاری از افراد، خصوصاً در دنیای فناوری، یک ضایعه بزرگ به شمار می‌رود.
سخن پایانی
سوزان وجیسکی نه تنها دنیای دیجیتال را تغییر داده، بلکه در هر قدم از مسیرش، روی ارزش‌هایی مثل تعادل، خانواده و برابری پایبند بوده است. سوزان با نگرشی پویا و قلبی پر از اشتیاق، به دنیایی که همیشه مردانه تلقی می‌شد، وارد شد و مرزهای جنسیت را شکست. مدیریت و رهبری او در یوتیوب، توانایی او در برقراری تعادل میان کار و زندگی شخصی و تلاش‌های دائمی او برای حمایت از زنان و دختران در حوزه تکنولوژی، همگی نشان می‌دهند که انگیزه‌ی او چیزی بیشتر از موفقیت در حوزه کاری او بوده است.
او نشان داد که رویاها، هر چقدر هم که بزرگ باشند، وقتی با اراده‌ای محکم و قلبی آگاه همراه شوند، به واقعیت‌های ملموس و تأثیرگذار تبدیل خواهند شد. به آینده که نگاه می‌کنیم، نقش او در دنیای تکنولوژی همچنان ادامه خواهد داشت و الهام‌بخش کسانی خواهد بود که به دنبال ایجاد تغییرات واقعی و معنادار در جهان هستند. شناختن افراد بزرگ و اثرگذاری مثل سوزان، به ما کمک می‌کند تا بتوانیم فراتر از حد تصور خود قدم برداریم و شجاعانه‌تر تصمیم بگیریم. به همین دلیل هم در مورد این زن قدرتمند در مدرسه صفر تا صد، صحبت کردیم. چون هدف ما، کمک به ارتقا و پیشرفت فردی و تجاری شما است.
